بهار، فصل طراوت، شادابی، آغاز رویش و تازگی و برای بعضی ها زمان شروع حساسیت های آزاردهنده فصلی است. پراکندگی ذرات گرده گل ها، جوانه برگ ها، پوست تازه درختان و یا عطر و بوی آن ها در محیط، به بروز حساسیت های فصلی یا همان آلرژی منجر می شوند.
عوامل آلرژی زا در مناطق و شهرهای گوناگون متفاوت است؛ به عنوان مثال گرده ی گیاهان وحشی و خودروی کوه های اطراف تهران که توسط باد و جریان هوا در شهر پراکنده و وارد سیستم تنفسی افراد می شود، علت عمده بروز حساسیت های فصلی است. علائم آلرژی بسته به مکان زندگی و خصوصیات آب و هوایی منطقه و نوع گیاهان محیط ممکن است در فصول مختلف سال بروز کند.
در مناطق گرم، گرده افشانی درختان در اوایل بهار صورت می گیرد. بنابراین در این مناطق، آلرژی ها نیز در همان زمان آغاز می شود. ممکن است در برخی مکان ها نیز به دلیل آب و هوای منطقه و نوع گیاهان محیط، در پاییز همزمان با گرده افشانی بعضی از گیاهان، باز هم علائم آلرژی بروز کند.
آلرژی فصلی خود را به صورت آبریزش بینی، عطسه، قرمز شدن چشم ها و غیره نشان می دهد که شدت علائم در بیماران مختلف، متفاوت است و پاسخ به ماده آلرژی زا نیز بستگی به سیستم ایمنی هر فرد دارد. ورود این مواد به بدن اغلب منجر به افزایش ترشح هیستامین می شود.
هیستامین ماده ترشحی درون ریزی است که با تحریک اعصاب، پیام را در سراسر بدن منتشر می کند که موجب آشفتگی و برانگیختگی سیستم ایمنی می شود.
آلرژی در واقع عکس العمل شدید سیستم ایمنی، هنگام ورود یک ماده خارجی به بدن است.
تقریباً تمام داروهایی که برای انواع مختلف آلرژی ها تجویز می شوند، تنها آرام بخش و ضد التهاب اند. اگر نوع حساسیت تشخیص داده شود، درمان بسیار ساده است. تنها راه درمان آلرژی پرهیز از ارتباط با ماده حساسیت زاست. در صورت عدم درمان و پیشگیری، ممکن است آلرژی باعث ایجاد اختلالات مختلفی همچون پولیپ، آسم، سینوزیت، مشکل ریوی و حتی ناراحتی های پوستی مثل کهیر شود.
در این مقاله سعی شده به ارتباط آلرژی های فصلی با غذا پرداخته شود، هر چند که بسیاری از غذاها ممکن است فقط تشدید کننده آلرژی باشند نه ایجاد کننده آن، یا اینکه برعکس برخی مواد خوراکی باعث تخفیف علائم آلرژی فصلی شوند نه درمان آن. ولی دانستن این موارد می تواند جهت مواجهه با این مشکل و چگونگی برخورد با آن به افراد کمک کند.
غذاهای تشدید کننده آلرژی
افراد مبتلا به Pollen Allergy (آلرژی به گرده گل ها و گیاهان) ممکن است با مصرف میوه و سبزی تازه، دچار خارش و تورم را در ناحیه لب ها، زبان، گلو و سقف دهان شوند. این نوع آلرژی در بزرگسالان شایع تر از کودکان است. شدت علائم در افراد مختلف متغیر است و معمولاً تهدید کننده زندگی نیست، اما ممکن است به ندرت واکنش های آنافیلاکسی (نوع شدید علائم آلرژی که می تواند منجر به مرگ گردد) را باعث شود. معمولاً میوه ها و سبزیجات پخته توسط این افراد بهتر تحمل می شوند.
از جمله میوه و سبزی هایی که ممکن است آلرژی فصلی را در این افراد تشدید کنند و باعث خارش و تورم دهانی شوند، شامل: سیب، هویج، کرفس، گوجه فرنگی، فندق، خربزه، موز، گیلاس، زردآلو، گوجه سبز و هلو است. عدم مصرف یا مصرف کمتر این مواد در هنگام گرده افشانی گیاهان و آلرژی های فصلی، تحمل این شرایط را برای بیمار راحت تر می کند. همان طور که در بالا نیز اشاره شد تنها راه درمان آلرژی، پرهیز از ارتباط با ماده حساسیت زاست.
غذاهای ضد آلرژی (Anti-Allergy Eating)
در بالا به مواردی اشاره شد که بدن در نتیجه آلرژی به گرده گل یا گیاه خاصی، به برخی مواد خوراکی نیز واکنش نشان می دهد. در ادامه به مواد غذایی اشاره می شود که مصرف آنها باعث حفاظت و تقویت سیستم ایمنی در مقابل آلرژی فصلی می شود.
غذاهای پر فیبر و ماست بخورید
طبق یافته های محققان دانشگاه «میشیگان» حفظ تعادل میکروفلور روده (باکتری های مفید روده)، افراد را در مقابل آلرژی فصلی و آسم حفاظت می کند. برای حفظ تعادل میکروفلور دستگاه گوارش، مقادیر کافی از غذاهای غنی از فیبر نظیر توت، پرتقال، نخودسبز، غلات سبوس دار و مغزها در برنامه غذایی تان داشته باشید.
ماست یکی دیگر از مواد غذایی مبارز علیه آلرژی است. مطالعه بر روی ۱۲۰ فرد بزرگسال توسط محققان دانشگاه کالیفرنیا نشان داد که مصرف ۱۸۰ گرم ماست در روز، تعداد روزهایی که افراد دچار تب یونجه (خصوصاً ناشی از گرده علف) می شدند را کاهش داد. همچنین این افراد علائم کمتری از آلرژی را نسبت به قبل نشان دادند.
چای سبز بنوشید!
طبق یافته های محققان ژاپنی، چای سبز به دلیل داشتن متیلات اپی گالوکاتچین گالات (EGCG) می تواند خواص ضد آلرژی داشته باشد. لذا مصرف روزانه آن توسط محققان توصیه شده است.
اسیدهای چرب اُمگا-۳ مصرف کنید!
مطالعات نشان داده است که مصرف اسیدهای چرب امگا-۳ می تواند بدن را علیه تولید بالای برخی آنتی بادی هایی که آلرژی را بدتر می کند، محافظت نماید. علاوه بر این، امگا-۳ خواص ضد التهابی نیز دارد که شدت علائم آلرژیک را کاهش می دهد. ماهی به خصوص انواع چرب آن، منبع غنی اسیدهای چرب امگا-۳ است. علاوه بر ماهی های چرب، گردو و تخم کتان هم از منابع خوب، امگا ۳ هستند.
