فولاد، فلزی گران بها و پرکاربرد که امروزه از اصلی ترین مواد اولیه در صنعت است و دسته بندی ها و انواع مختلفی را دارا هستند. فولاد از ترکیب آلیاژ های متفاوت با آهن تولید میشود که با توجه به وجود عناصر متفاوت کاربرد ها و خواص متفاوتی دارد. این آلیاژ ها بر قیمت فولاد تاثیر گذارند و باعث افزایش قیمت تمام شده آن ها میشوند. با توجه به محدودیت های واردات فولاد و تحریم های صنعت فولاد که باعث افزایش قیمت نهایی آن شده است، انتخاب فولاد با قیمت مناسب تر برای صنعت گران منطقی تر است.
فولاد های کم آلیاژی مانند فولاد Ck45 و فولاد هایی نظیر St37 و St52 از محصولاتی هستند که با توجه به آلیاژ کم کاربرد زیادی دارند. این فولاد ها گاها با عنوان فولاد های ساختمانی نیز شناخته میشود. فولاد Mo40 نیز یکی دیگر از این دسته محصولات آلیاژی پر کاربرد است. این فولاد ها در بازار امروز سهم زیادی در معاملات دارند و کاربرد های آن ها تقاضای آن ها را هم افزایش داده است.
شناخت فولاد های کم آلیاژ
فولاد Mo40 به خاطر خواص خوبی که داراست کاربرد های فراوانی دارد. قابلیت ماشین کاری مناسب و هدایت گرما بخشی از قابلیت های آن است که باعث میشود درغلتک های سیمان، قالب سازی و همچنین چرخ های دنده دار مورد استفاده قرار گیرد. فولاد Mo40 را میتوان در بازار با نام هایی مانند ۱٫۷۲۲۵ و ۴۱۴۰ یافت.
فولاد Ck45 از فولاد های کم آلیاژ و پرکاربرد در ایران است. فولادی با کربن ۰٫۴۲ تا ۰٫۵ درصد که با خواص عالی خود از جمله مقاومت به ضربه و سایش خوب، توانسته با قیمت مقرون به صرفه خود در بین صنعت گران محبوب شود. فولاد Ck45 فولادی نزدیک به آهن و با آلیاژ کم است. هردو فولاد Ck45 و Mo40 به دلیل نزدیکی بهم در عناصر در یک دسته قرار میگیرند. کمپانی راونه به فولاد ck45 امتیاز بالایی میدهد.
از فولاد های کم آلیاژ دیگر میتوان به St52 و St37 اشاره کرد. هردو فولاد کمترین میزان آلیاژ را در بین محصولات آلیاژی دارا هستند.
ورق آهنی یا ورق St37 و ورق سیاه یا ورق St52 کاربرد های فراوانی دارند که با قیمت پایین و گستردگی صنایع وابسته، آن ها را فولاد های محبوب و پر تقاضا کرده است. فولاد St37 که با نام های آهن یا ورق آهنی هم شناخته میشود، کمترین میزان کربن را در بین محصولات آلیاژی داراست و در کنار فولاد St52 به عنوان کم آلیاژ ترین فولاد ها مورد استفاده قرار میگیرند. ورق St37 و ورق St52 از کاربردی ترین ورق ها به شمار می آیند. فولاد های نام برده در مقطع گرد و ورق در ایران تولید میشوند.
مقایسه فولاد های کم آلیاژ
فولاد ها که از ترکیب آهن و عناصر آلیاژی تولید میشود. این عناصر کاربرد و خواص آن ها را تغییر میدهند. در بین این فولاد ها، فولاد St37 تنها فولادیست که در عناصر خود مس دارد و در مقایسه با St52 حاوی کروم است که باعث مقاومت خوردگی بیشتر فولاد St37 است. فولاد St52 نسبت به فولاد St37 آلیاژ های کمتری را در خود جای داده است که موجب انعطاف پذیری کمتر و مقاومت بهتر آن است. کمبود آلیاژ در St52 باعث کاهش وزن فولاد میشود.
فولاد Ck45 را میتوان پر آلیاژ ترین فولاد در این بین دانست. فولادی که بیشتری میزان کربن را دارد و تنها فولادی که عنصر نیکل را در خود جای داده است. نیکل باعث افزایش مقاومت به ضربه و سختی پذیری فولاد میشود که در فولاد ck45 شاهد آن هستیم. این فولاد در مقایسه با فولاد St25 سه عنصر کروم، نیکل و مولیبدن را داراست. فولاد های کم آلیاژ با توجه به نوع کاربردشان در معرض خوردگی هستند به همین دلیل کروم مولیبدن یا نیکل اضافه میشود تا مقاومت به خوردگی آن ها افزایش یابد.
فولاد های کم کربن قابلیت جوشکاری مناسبی دارند و به جز صنعت ساختمان سازی در کشتی سازی و راه آهن نیز مورد استفاده قرار میگیرد. فولاد Mo40 که درصد بالایی کروم دارد شکل پذیری بیشتری نسبت به سایر فولاد های کم آلیاژ دارد. عنصر نیکل که در فولاد ck45 موجود است هم در بعضی از موارد به فولاد Mo40 اضافه میشود تا از تردی آن جلوگیری شود. این مقدار حاوی ۰٫۲ درصد است. از خواص خوب آن میتوان به ماشین کاری اشاره کرد.
دمای فورجینگ سه فولاد Mo40، St52 و Ck45 بین ۸۵۰ تا ۱۰۵۰ درجه سانتیگراد است و خواص نزدیک بهمی دارند. قیمت مناسب و استحکام کافی آن ها را فولاد هایی مناسب برای صنعت ساختمان سازی تبدیل کرده است. برای ساختمان سازی بیشتر از مقطع ورق استفاده میشود.
