دانشمندان میگویند محیط در هم ریخته و نامرتب و شلوغ در افزایش وزن بدن نقش دارد، اگر آشپزخانه کثیف و نامرتب است احتمال اینکه به غذاهای پرکالری هجوم ببرید بیشتر میشود که این خود تناسب اندام و سلامتی را در معرض خطر قرار میدهد.
پژوهشگران دانشگاه کورنل ۱۰۱ دانشجوی دختر را به دو گروه تقسیم کردند، یک گروه را به آشپزخانه نامرتب و پر از ظرف کثیف فرستادند و یک گروه را به آشپزخانه تمیز و مرتب.
علاوه بر این از آنها خواسته شد یادداشت کنند چه مواقعی احساس میکردند همه چیز تحت کنترل و منظم است یا سررشته کار از دستشان در رفته و همه چیز به هم ریخته است.
آنها که به آشپزخانه کثیف رفته بودند و احساس میکردند رشته کار از دستشان در رفته دو برابر آنها که در آشپزخانه تمیز و مرتب اوضاع را تحت کنترل میدیدند بیسکویت خورده بودند.
دکتر لنی وارتانیان از نویسندگان این تحقیق میگوید: “محیط به هم ریخته و نامرتب و احساس اینکه هیچ چیز تحت کنترل نیست، برای تغذیه سالم مضر است.”
چنین وضعیتی “انگار باعث میشود که فرد به خود بگوید همه چیز درست نیست پس چرا من باید درست باشم؟ به نظر من در مورد مردها هم همین طور است.”
وقتی همه چیز به هم ریخته و کثیف است بعید است که فرد احساس راحتی و آرامش داشته باشد بنابراین احتمال یک دستبرد کوتاه به خوردنیهای شیرین، میانبری است برای اینکه حال فرد بهتر شود، حتی اگر برای مدتی کوتاه باشد.
بسیاری از پژوهشگران میگویند چاره کاهش وزن و غلبه بر چاقی فقط کمتر خوردن نیست، تغییر محیط و برخی عادتها هم نقش بسیاری دارد.
مثلا آشپزخانه به اصطلاح اوپن ممکن است برای کاهش وزن زیاد خوب نباشد چون اگر میخواهید اندامی متناسب داشته باشید بهتر است وقتی از آشپزخانه خارج میشود در را به روی غذا ببندید و خوردنی یا هر چیزی که یادآور آن است مدام پیش چشمتان نباشد.
یا اگر به آشپزخانه میروید تا برای یک فنجان چای آب را جوش بیاورید، بعد از روشن کردن کتری آشپزخانه را ترک کنید نه اینکه آنقدر آن دور و بر پرسه بزنید که در نهایت به ناخنک زدن و لُپ جنباندن ختم شود.
تکنولوژی هم اخیرا سعی کرده کمک کند، مثلا چنگالهایی وارد بازار شده که اگر آن را پشت سر هم به دهان ببرید شروع به لرزیدن میکند و هشدار میدهد که کمی یواشتر، یا در درب برخی جعبههای بیسکویت، زنگی نصب شده که اگر زیاد آن را باز کنید آژیر هشدار به صدا در میآید.
پروفسور برایان واسنیک دیگر نویسنده این تحقیق معتقد است ما در دنیایی زندگی میکنیم که همه چیز برای چاق شدن “طراحی شده” است:
“ما به تدریج خانههایمان را به شکلی درآوردهایم که غذای خوشمزه موردعلاقهمان را راحتتر آماده کنیم و بخوریم، رستورانها هم دسترسی به غذای خوشمزه را آسانتر کردهاند. سوپرمارکتها هم خرید را راحت کرده است. سر کار هم برای ما راحتتر است که پشت میز کارمان غذا بخوریم. در ناهارخوری مدرسه یا محل کار هم برای اینکه همه چیز را روی یک سینی تلنبار کنیم کار راحت شده است. همه چیز طراحی شده تا ما را چاق کند.”
همه چیز حتی طبیعت.
گروهی از محققان دانشگاههای کمبریج، و میشیگان به این نتیجه رسیدهاند که مغز زنان به گونهای طراحی شده که کاهش وزن برایشان سختتر از مردان است.
پروفسور لورا هایسلر از پژوهشگران اصلی این تحقیق میگوید: ” گزارشهای سازمان بهداشت جهانی نشان میدهد چاقی در زنان در تمام دنیا شایعتر از مردان است و برخی نقاط دنیا دو برابر مردان است.”
برای این تحقیق پژوهشگران موفق شدند موشهای نر چاق را لاغر و تراشیده کنند اما در مورد موشهای ماده به چنین موفقیتی نرسیدند.
پروفسور هایسلر می گوید: “در حال حاضر درمان چاقی برای زنان و مردان یکسان است اما ما متوجه شدیم بخشی از مغز که تاثیر چشمگیری بر مصرف کالری دریافتی دارد، در زنان و مردان به شکل متفاوتی شکل گرفته است.”
“سلولهای این قسمت مغز یکی از هورمونهای مهم مغز به نام پرواُپیوملانوکورتین را ترشح می کنند که مسئول تنظیم اشتها، فعالیت جسمانی، مصرف انرژی و وزن است.”
“اما ما متوجه شدیم تمام تمام نورونها (سلولهای عصبی مغز) که POMC ترشح میکنند عملکرد یکسانی ندارند و در موشهای ماده POMC تاثیر چندانی بر فعالیت بدنی و مصرف انرژی و وزن ندارد”، به عبارت دیگر در زنان این هورمون بیشتر اشتها را تنظیم میکند تا موارد دیگر را.
اگر چنین باشد باید در توصیهها و درمانهای چاقی تجدیدنظر شود اما تا آن وقت، شاید به گفته پروفسور واسنیک تمیز و مرتب نگهداشتن آشپزخانه سادهترین کار باشد:
“برای اینکه احساس کنید همه چیز تحت کنترل است و در مقابل وسوسه ریزهخواری در آشپزخانه مقاومت کنید، مدیتیشن راه خوبی است اما شاید برای بعضی ها آسانتر باشد که آشپزخانه را تمیز و مرتب نگه دارند.”
bbc news