این روزها تعداد بی شماری آزمون خودشناسی ، شخصیت شناسی و تیپ شناسی وجود دارد که شما هر زمان که بخواهید می توانید از آنها برای شناختن خودتان و طرف مقابلتان استفاده کنید.اما همه این آزمون ها به یک اندازه در مشاوره ازدواج کاربرد ندارند.
از جمله پرکاربردترین آزمون های شخصیت که در حال حاضر در مشاوره پیش از ازدواج در ایران مورد استفاده قرا می گیرند:
- تست پنج عاملی بزرگ شخصیت(NEO)
- تست ۱۶ عاملی کتل
- آزمون شخصیت مایرز-بریگز
هستند که در ادامه توضیح مختصری درباره هرکدام از آنها برایتان آورده ایم.
تست پنج عاملی بزرگ شخصیت(NEO)
هدف عمده آزمون نئو بررسی ویژگی های سالم شخصیت می باشد این آزمون بر خلاف آزمون هایی که بر آسیب شناسی شخصیت تکیه دارند (مانند MMPI) به ارزیابی ویژگی های بهنجار شخصیت می پردازد. زیر بنای نظری آزمون NEO نظریه ی پنج عاملی شخصیت است که به پنج عامل بزرگ نیز معروف می باشد . این نظریه در اواخر دهه ۸۰ میلادی توسط دو دانشمند به نام های کاستا و مک کری ارائه شد و تاکنون چند بار مورد ارزیابی قرار گرفته است . پنج عامل اصلی یا بزرگ شخصیت عبارتند از :
۱- عصبیت( N) یا بی ثباتی هیجانی
۲- برونگرایی (E)
۳- باز بودن به تجربه (O )
۴- توافق (A)
۵- وجدان گرایی ( C )
تست ۱۶ عاملی کتل
آزمون ۱۶ عاملی کتل همچون سایر آزمون های ساخت یافته شخصیتی بر پایه فرضیه هایی ساخته شده است که باور دارند ویژگی های شخصیتی انسان در موقعیت های گوناگون از ثبات نسبی برخوردار ند ولی از فردی تا فرد دیگر تفاوت می کنند. در عین حال آنها را می توان اندازه گیری کرد. شخصیت چیزی است که اجازه می دهد پیش بینی کنیم آدمی در اوضاع و شرایط معین چه رفتاری خواهد داشت.
آر. بی. کتل با بهره گیری از فهرست ویژگی های شخصیت که توسط آلپورت تدوین شده بود، این آزمون را طی بررسی های طولانی و گوناگون ساخته است. نسخه فارسی این آزمون در پژوهش های چندی از نظر پایایی و روایی مورد سنجش قرار گرفته و نتایج آنها قابل قبول گزارش گردیده است.
موارد کاربرد آزمون کتل
این آزمون برای پیش بینی رفتار واقعی فرد در شرایط معین، همچنین در نشست های مشاوره ای، بالینی، پیشرفت تحصیلی، سازمانی- صنعتی، مشاوره ازدواج، خانواده درمانی و پژوهشی کاربرد فراوانی داشته و دارد. ویژگی مهم و منحصر به فرد این آزمون شخصیتی، توانایی آن در زمینه سنجش میزان هوش به عنوان یکی از عوامل تاثیر گذار در چگونگی پاسخ فرد به محرک های بیرونی و درونی در شرایط گوناگون افزون بر شناسایی ویژگی های شخصیتی، است. این آزمون هم چنین برای بررسی میزان کشمکش و هماهنگی هیجانی میان همسران به کار برده شده است.
این آزمون دارای ۱۸۷ پرسش است. هر پرسش دارای سه گزینه: الف، ب و گزینه میانی است.
آزمون شخصیت مایرز-بریگز
(Myers-Briggs Type Indicator), (MBTI)، پرسشنامه روانسنجی است که هدف از طراحی آن، اندازهگیری ترجیحات فرد در فهم دنیا و چگونگی تصمیمگیری است. این پرسشنامه را از روی تئوریهای تیپ شخصیتی گرفتهاند که اولین بار در سال ۱۹۲۱ بدست کارل گوستاو یونگ در کتاب تیپهای روانشناختی بیان شد. یونگ گفته که چهار تابع روانشناختی اصلی وجود دارد که ما جهان را بر اساس آنها درک میکنیم: احساس، شهود، حس، و تفکر. بیشتر اوقات یکی از این چهار تابع بر دیگران چیرگی دارد. والبته این پرشسنامه فاقد اعتبار و پایای لازم است
تست شخصیت مایرز-بریگز (MBTI) از شناخته شده ترین تست های شخصیت شناسی است. با انجام این آزمون شما متوجه می شوید که درون گرا هستید یا برون گرا، در جمع آوری اطلاعات شهودی هستید یا حسی، شخصیتی احساسی دارید یا منطقی و در سبک هدایت با جهان خارج ادراکی برخورد می کنید یا قضاوتی.
منابع:
گروه تولید محتوای میهنبد
مجله موفقیت
ویکی پدیا