سقط جنین یکی از اتفاقات ناگوار برای هر زن حامله‌ای می‌تواند باشد که به دلایل مختلفی اتفاق می‌افتد. ازلحاظ پزشکی دلایل سقط کاملاً متفاوت بوده و ازاین‌رو راه‌های جلوگیری از آن نیز متفاوت است. بیش از نیمی از سقط‌ها در سه ماه اول بارداری اتفاق می‌افتد. بعد از سه ماه اول، امکان سقط تا حدود بسیار زیادی کاهش می‌یابد. تحقیقات نشان داده‌است که بیشتر زنانی که سقط را تجربه می‌کنند، از بارداری خود بی‌خبر بوده‌اند، به همین دلیل نیز مراقبت‌های لازم را به‌خوبی انجام نداده‌اند. زنانی که از بارداری خود از همان ماه‌های اول باخبر هستند، کمتر سقط را تجربه می‌کنند، ازاین‌رو پزشکان به زنانی که قصد بارداری را دارند توصیه می‌کنند که قبل از اقدام به بارداری حتماً با متخصص زنان و زایمان مشورت کنند. بااین‌حال برخی از عوامل سقط در زنان باردار قابل‌تشخیص بوده و می‌توان با انجام برخی از مراقبت‌ها از آن‌ها جلوگیری کرد.
در ادامهٔ این مقاله قصد داریم تا شما را با دلایل سقط‌شدن جنین و راه‌های جلوگیری از آن آشنا کنیم، پس با ما تا پایان این مقاله همراه باشید.
سقط جنین به چه دلایلی اتفاق می‌افتد؟
سقط شدن جنین در شکم مادر دلایل بسیار متنوعی دارد. برخی از آن‌ها به‌راحتی قابل‌تشخیص هستند و مادران باردار با شناسایی آن‌ها به‌راحتی می‌توانند از سقط‌شدن جنین خود جلوگیری کنند. آگاهی از این دلایل می‌تواند کمک زیادی به زنان باردار در حفظ سلامتی خود و جنین کند. ازجمله دلایل سقط جنین در زنان باردار می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- ناهنجارهای کروموزومی
یکی از دلایل اصلی سقط جنین در سه ماه اول، ناهنجاری در اسپرم پدر یا تخمک مادر است. این مشکل می‌تواند به دلایل ارثی و یا عوامل محیطی مانند قرارگرفتن طولانی‌مدت در برابر اشعه ایکس به وجود بیایید. گاهی اوقات ممکن است که مواد سمی خطرناک نیز بر روی کروموزوم‌های افراد تأثیر مخرب بگذارند.
- نارسایی دهانهٔ رحم
لقاح تخمک و اسپرم در دهانه رحم اتفاق می‌افتد. گاهی اوقات به دلیل نارسایی دهانهٔ رحم، سقط‌شدن جنین اتفاق می‌افتد. بیشتر سقط‌هایی که به این دلیل است، در سه ماههٔ دوم بارداری اتفاق می‌افتند. این مشکل می‌تواند با مراجعه به پزشک متخصص و درمان‌های تخصصی بهبود پیدا کند.
- نارسایی خونی
گاهی اوقات ممکن است که RH خون مادر و خون جنین باهم متفاوت باشد، این مشکل نیز بیشتر اوقات موجب سقط‌شدن جنین می‌شود. به‌طوری‌که اگر RH خون مادر منفی و RH خون جنین مثبت باشد، به دلیل عدم تناسب RH در بدن مادر نوعی آنتی‌بادی تولید می‌شود که می‌تواند خطر سقط جنین را افزایش دهد.
- بی‌نظمی هورمونی
از دیگر دلایل اصلی سقط‌شدن جنین در ماه‌های اول بارداری، می‌توانیم به بی‌نظمی هورمونی اشاره کنیم. بی‌نظمی هورمون‌های پروژسترون تأثیر زیادی در سقط‌شدن جنین دارد که معمولاً به‌دلیل بی‌کیفیت بودن تخمک‌ها به‌وجود می‌آید.
- عدم تنظیم سوخت‌وساز بدن
اگر مادر مبتلا به کم‌کاری تیروئید یا دیابت باشد، سوخت‌وساز بدن آن دچار مشکل می‌شود. مشکل در سوخت‌وساز بدن نیز می‌تواند تأثیر زیادی در سقط جنین داشته باشد. بیشتر مادرانی که قبل از بارداری به این بیماری‌ها مبتلا شده‌اند، در سه ماه اول بارداری سقط‌شدن جنین را تجربه می‌کنند، به همین دلیل این افراد باید قبل از اقدام به بارداری، تحت درمان قرار بگیرند و با پزشک متخصص مشورت کنند.
- عوامل بیرونی
گاهی اوقات ممکن است که دلیل سقط‌شدن جنین عوامل بیرونی باشند. این عوامل می‌تواند در هر لحظه از بارداری به سقط منجر شوند، به همین دلیل مادران باردار باید در طول ۹ ماه بارداری، به‌خوبی این عوامل را شناسایی و از خود در برابر آن‌ها محافظت کنند. ازجمله عوامل بیرونی که باعث سقط‌شدن جنین می‌شود می‌توانیم به موارد مانند افتادن، فشار به پشت و کمر مادر، استرس بیش از حد، ترسیدن، تصادف، مصرف برخی از غذاها و… اشاره کنیم.
- عادت‌های مخرب در مادر
مادرانی که دارای عادت‌های مخرب هستند، بیشتر از سایر افراد سقط جنین را تجربه می‌کنند. ازجمله عادت‌های مخربی که می‌تواند بر روی سلامتی جنین تأثیر گذار باشند، می‌توانیم به مواردی همچون مصرف مواد مخدر، الکل، رژیم غذایی نامناسب و… اشاره کنیم. اهمیت‌دادن به‌سلامتی و رژیم غذایی تأثیر زیادی در حفظ سلامت بدن مادر و جنین در دوران بارداری دارد، به همین دلیل نیز مادران باردار حتماً باید به این نکات هنگام بارداری توجه ویژه داشته باشند. اکثر سقط‌ها در افرادی اتفاق می‌افتد که از بارداری خود بی‌اطلاع بوده و مراقبت‌های لازم را انجام نداده‌اند.
- ورزش‌های سنگین
ورزش‌کردن در دوران بارداری نیاز به مهارت و گاهی دارد، به همین دلیل مادران باردار نمی‌توانند برخی از تمرینات ورزشی را مانند گذشته انجام دهند و باید از اصول ورزش‌کردن در زمان بارداری پیروی کنند. ورزش‌کردن در هر دوره‌ای می‌تواند تأثیرات مثبتی بر بدن داشته باشد، اما انجام برخی از ورزش‌های سنگین و سخت در دوران بارداری می‌تواند خطر سقط‌شدن جنین را افزایش دهد.
ازجمله ورزش‌های خطرناکی که می‌تواند منجربه سقط شود، می‌توانیم به مواردی همچون بوکس، کشتی، بسکتبال، کاراته، بدن‌سازی، دو، صخره‌نوردی و… اشاره کنیم. مادران باردار بهتر است که ورزش‌های سبک‌تر مانند یوگا، شنا، تمرینات کششی و… را در دوران بارداری به کمک مربی انجام دهند.
- رژیم غذایی ناسالم
رژیم غذایی ناسالم می‌تواند علت سقط جنین در سه ماهٔ اول بارداری باشد. همان‌طور که می‌دانید، در زمان بارداری جنین از مواد معدنی موجود در بدن مادر برای رشد خود استفاده می‌کند. به‌طوری‌که اگر در بدن مادر مواد مغذی به‌اندازهٔ کافی وجود نداشته باشد، رشد جنین به‌خوبی انجام نمی‌شود، به همین دلیل نیز آسیب جدی به جنین درحال‌رشد وارد می‌شود. توجه به رژیم غذایی تأثیر زیادی در جلوگیری از سقط‌شدن جنین دارد. مصرف مواد غذایی سالم و اجتناب از مصرف مواد مضر در این دوران بسیار مهم است.
راه‌های جلوگیری از سقط‌شدن جنین
بعد از دانستن علت سقط جنین مادران باردار، باید راه‌های جلوگیری و درمان آن را بدانند تا بتوانند جنین سالمی را به دنیا بیاورند. ازجمله راه‌های مراقبتی و درمانی برای جلوگیری از سقط‌شدن جنین، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
- افرادی که برای دو یا سه بار سقط‌شدن جنین را تجربه کرده‌اند، باید آزمایش ژنتیکی انجام دهند. براساس این آزمایش، ناهنجاری‌های موجود در کروموزوم‌های مادر شناسایی و برطرف می‌شود.
- افرادی که سابقه سقط‌شدن جنین را داشته‌تند بهتر است به بهترین دکتر زنان برای جلوگیری از سقط مراجعه کنند که علاوه بر تشخیص علت آن، دوره بارداری تحت نظر ایشان انجام شود.
- افرادی که با پاره شدن کیسه آب، خون‌ریزی و فشار به شکم خود در زمان بارداری مواجه می‌شوند، باید سریعاً به پزشک متخصص مراجعه کنند. پزشک در این مواقع بعد از انجام سونوگرافی، با بخیه‌زدن دهانهٔ رحم می‌تواند از سقط‌شدن جنین جلوگیری کند.
- مادرانی که مبتلا به دیابت یا کم‌کاری تیروئید هستند، باید پس از مصرف داروها خود با مشورت پزشک اقدام به بارداری کنند.
- مادران باردار باید رد طول ۹ ماه بارداری خود از قرارگرفتن در محیط‌های پرتنش و استرس‌زا پرهیز کنند.
- افرادی که عادت‌های مخرب دارند باید آن‌ها را شناسایی و کنترل کنند.
خلاصه
به‌طورکلی می‌توانیم بگوییم که سقط جنین دلایل متعددی دارد که تشخیص و درمان آن‌ها نیاز به تخصص کافی دارد. گاهی اوقات دلایل سقط‌شدن کاملاً ژنتیکی بوده و افراد نیاز به انجام آزمایش‌های متعدد دارند تا بتوانند دلایل سقط و راه درمان آن را پیدا کنند. برای کاهش سقط در مادران باردار به آن‌ها توصیه می‌شود که قبل از بارداری به پزشک متخصص مراجعه کنند تا با انجام آزمایش‌های لازم از وضعیت سلامت خود باخبر شده و بتوانند بارداری موفقی را تجربه کنند. بررسی‌ها نشان داده‌است که بیشتر سقط‌ها در مادرانی اتفاق می‌افتد که از وضعیت بارداری خود بی‌خبر هستند.
