شیوع ویروس کرونا در دنیا ادامه دارد و در حال حاضر هیچ درمانی هم برایش نیست. اما در عوض شاهد توصیههای بهداشتی زیادی بودهایم، از مصرف سیر گرفته تا روغن بنفشه و خاکشیر، توصیههایی بیمصرف اما نسبتا بیآزار تا واقعا خطرناک.
در ادامه نگاهی خواهیم داشت به برخی از این توصیهها و نظر منابع علمی درباره آنها.
۷ درمان تقلبی کرونا؛ از روغن بنفشه و خاکشیر تا سیر و نقره نوشیدنی
سیر
مطالب مربوط به خوردن سیر به منظور جلوگیری از عفونت محبوبیت زیادی در شبکههای اجتماعی دارند.
سازمان بهداشت جهانی میگوید سیر “غذایی سالم است که شاید خصوصیات ضدمیکروب نیز داشته باشد”، اما هیچ مدرکی دال بر خاصیت محافظتی آن در برابر ویروس کرونای جدید وجود ندارد.
در خیلی از موارد، چنین درمانهایی به خودی خود مضر نیستند، به شرطی که مانع پیروی از توصیههای پزشکی مستند نشوند. اما میتوانند بالقوه مضر باشند.
در یکی از روزنامههای چینی داستان زنی روایت شده است که به خاطر التهاب شدید گلو راهی بیمارستان شده بود. دلیلش هم این بود که یک و نیم کیلو سیر خام خورده بود.
ما میدانیم که مصرف میوه و سبزیجات و نوشیدن آب در کل میتواند برای حفظ سلامت مردم مفید باشد. اما هیچ مدرکی وجود ندارد که نشان دهد برخی از مواد غذایی خاص باعث ایجاد مقاومت در برابر این ویروس جدید میشوند.
روغن بنفشه
به دنبال شیوع ویروس کرونا در ایران، کانال تلگرام عباس تبریزیان، روحانی که خود را پدر “طب اسلامی” خوانده از موثر بودن روغن بنفشه برای درمان خبر داد.
مقامات وزارت بهداشت و پزشکان در ایران گفتهاند استفاده از این روغن تاثیری برای درمان ندارد و ادعاهای مطرح شده جنبه علمی ندارند.
“مواد معدنی معجزهآسا”
جوردن ساتر، شخصیت یوتیوبی، چندین و چند هزار مخاطب در شبکههای اجتماعی مختلف دارد. او مدعی است که یک “مکمل معدنی معجزهآسا” به نام اماماس میتواند ویروس کرونا را “نابود کند”.
این مکمل حاوی دیاکسید کلر است که خاصیت سفیدکنندگی دارد.
البته آقای ساتر و دیگران حتی پیش از شیوع این ویروس جدید هم این مکمل را تبلیغ میکردند، تا اینکه در ماه ژانویه در توییتر مدعی شد که “نه تنها دیاکسید کلر کشنده موثر سلولهای سرطانی است، بلکه میتواند ویروس کرونا را نیز نابود کند”.
سال گذشته، سازمان غذا و بهداشت آمریکا (افدیای) نسبت به خطرات نوشیدن اماماس هشدار داد. مقامات بهداشتی دیگر کشورها نیز توصیههای مشابهی صادر کردهاند.
افدیای میگوید “ما هیچ پژوهشی سراغ نداریم که امنیت و تاثیر درمانی این محصولات را ثابت کند” و هشدار میدهد که نوشیدن این محصولات میتواند باعث تهوع، استفراغ، اسهال و بروز علائم بیآبی در بدن شود.
ژل ضدعفونیکننده خانگی
شستن دستها یکی از راههای اصلی جلوگیری از پخش شدن این ویروس جدید است و به همین خاطر گزارشهای زیادی مبنی بر کمبود ژل ضدعفونیکننده به گوش میرسد.
همزمان با کمبود ژل در ایتالیا، دستورهای ساخت چنین ژلهایی در خانه نیز در شبکههای اجتماعی پدیدار شد.
اما این دستورها که ادعا میشد جایگزین خوبی برای یکی از معروفترین مارکهای این کشورند، در واقع برای محلول ضدعفونیکنندهای بودند که بیشتر به درد تمیز کردن سطوح میخورد و به گفته دانشمندان برای پوست مناسب نیست.
ژلهای ضدعفونیکننده الکلی بین ۶۰ تا ۷۰ درصد الکل دارند، ولی در عین حال مواد نرمکنندهای نیز در خود دارند تا در برخورد با پوست ملایمتر باشند.
پروفسور سلی بلومفیلد، استاد مدرسه بهداشت و پزشکی مناطق حاره در لندن، میگوید بعید است که شما بتوانید در خانه محصولی تولید کنید که برای ضدعفونی کردن دستها موثر باشد. حتی ودکا هم فقط ۴۰ درصد الکل دارد.
مرکز پیشگیری و درمان بیماری آمریکا میگوید که بیشتر محلولهای ضدعفونیکنندهای که مصرف خانگی دارند برای تمیز کردن سطوح کفایت میکنند.
نقره قابل شرب
مصرف نقره کلوئیدی در برنامه جیم بکار، کشیش تلویزیونی، مطرح شد. کلوئید نقره به ذرات ریز این فلز گفته میشود که در مایع معلق شده باشند. یکی از مهمانان این برنامه ادعا کرد که کلوئید نقره بعضی از سویههای ویروس کرونا را ظرف ۱۲ ساعت میکشد – البته اقرار کرد که این ترکیب هنوز روی ویروس کرونای جدید آزمایش نشده است.
این ایده که کلوئید نقره میتواند درمانی موثر در برابر ویروس کرونا باشد شدیدا در فیسبوک پخش شده است، مخصوصا توسط گروههای “آزادی پزشکی” که بدگمانی عمیقی نسبت به توصیههای جریان اصلی پزشکی دارند.
مبلغان کلوئید نقره ادعا میکنند که میتواند انواع و اقسام مشکلات سلامتی را حل کند، گندزدا است و میگویند که به سیستم ایمنی نیز کمک میکند. در مراقبهای پزشکی بعضا از نقره استفاده میشود، مثلا در باند پانسمان زخم، اما این به این معنی نیست که مصرف خوراکی آن نیز موثر است.مقامات بهداشتی آمریکا خیلی واضح میگویند که هیچ مدرکی دال بر تاثیر پزشکی مثبت کلوئید نقره وجود ندارد. حتی میتواند عوارض جانبی شدیدی داشته باشد، از جمله صدمات کلیوی، تشنج و بروز شرایطی که به آرگریا معروف است و باعث آبی شدن رنگ پوست میشود.
به گفته آنها نقره برخلاف آهن و روی هیچ مصرفی در بدن انسان ندارد.
فیسبوک هم اخیرا تلیغ این محصول را جدی گرفته است و نسبت به مصرف آن هشدار میدهد.
نوشیدن آب هر ۱۵ دقیقه یک بار
مطلب دیگری که دارد در فیسبوک دست به دست میشود توصیههای یک “پزشک ژاپنی” است که میگوید بهترین راه برای از بین بردن ویروسهایی که شاید وارد دهان شده باشند نوشیدن آب هر ۱۵ دقیقه یک بار است. ترجمه عربی این مطلب ۲۵۰ هزار بار همخوان شده است.
پروفسور ترودی لنگ، استاد دانشگاه آکسفورد، میگوید که “هیچ مکانیسم بیولوژیکی” وجود ندارد که نشان دهد شما میتوانید ویروس را با آب به داخل معده بفرستید و بکشید.
عفونتهایی چون ویروس کرونا از طریق مجاری تنفسی و هنگام ورود هوا وارد بدن میشوند. شاید بعضی از این ویروسها وارد دهان شوند، اما مصرف مرتب آب قرار نیست که مانع ابتلای شما به این ویروس شود.
با این حال، از نظر پزشکی نوشیدن آب به میزان کافی توصیه خوبی است.
حرارت و نخوردن بستنی
به انحاء مختلف گفته میشود که حرارت ویروس را میکشد، از توصیه به نوشیدن آب داغ گرفته تا حمام آب داغ یا استفاده از سشوار.
یکی از مطالب محبوبی که از طریق شبکههای اجتماعی در چندین و چند کشور پخش شده است و به غلط به یونیسف نسبت داده میشود، ادعا میکند که نوشیدن آب داغ و نشستن در نور خورشید ویروس را خواهد کشد و بستنی هم نباید خورد.
شارلوت گورنیتزکا که برای یونیسف کار میکند میگوید “پیام نادرستی که اخیرا در فضای مجازی منتشر شده است و گفته میشود که یونیسف منبع آن است ادعا میکند که نخوردن بستنی و دیگر غذاهای سرد میتواند مانع ابتلا به بیماری شود. این ادعا هیچ ارتباطی با واقعیت ندارد.”
ما میدانیم که در فصل تابستان ویروس آنفلوآنزا بیرون از بدن دوام نمیآورد، اما نمیدانیم که حرارت چه تاثیری بر این ویروس کرونای جدید میگذارد.
به گفته پروفسور بلومفیلد، گرم کردن بدن یا نشستن در نور خورشید به منظور ایجاد فضای نامناسب برای ویروس هیچ تاثیری ندارد. اگر ویروس وارد بدنتان شده باشد راهی برای کشتنش وجود ندارد، فقط بدنتان میتواند آن را شکست دهد.
او میگوید بیرون از بدن “برای کشتن ویروس دمایی حدود ۶۰ درجه سانتیگراد لازم است” که از هر حمامی داغتر است.
شستن ملحفه و حوله با آب ۶۰ درجه فکر خوبی است، چرا که ویروسهای موجود در پارچه را میکشد. اما گزینه خوبی برای شستن پوستتان نیست.
در عین حال حمام داغ یا نوشیدن مایعات داغ تغییری در دمای واقعی بدنتان ایجاد نمیکند. تنها چیزی که باعث تغییر دمای بدن میشود بیماری است.
و سایر درمانهای تقلبی
در شبکههای اجتماعی و در پیامهای رد و بدل شده میان دوستان و اعضای خانواده توصیههایی برای درمان کرونا میشود از جمله خوردن خاکشیر (خاکشی)، مشروبات الکلی، و … اما هنوز برای ویروس کرونا واکسنی ساخته نشده و اگر چه هر فرد میتوان با خوردن مواد غذایی سالم و مصرف میوه و سبزیجات، سیستم ایمنی خود را تقویت کند اما چنین توصیههایی برای فرد مبتلا به ویروس کرونا توصیه نمیشود و حتی در مواردی میتواند خطرناک باشد.
منبع BBC