برنج از جمله غلات مغذی و پرمصرف دنیاست. این ماده غذایی حاوی کربوهیدراتهای پیچیده است؛ کربوهیدراتهای ساده و پیچیده بخش بزرگی از رژیم غذایی هر فردی را تشکیل میدهند. البته برای حفظ ارزش غذایی این غله، در زیر به ۵ مورد از بهترین روش پخت برنج اشاره میکنیم:….
۱-برای پخت برنج آن را آبکش نکنید، زیرا تمام ویتامینهای محلول در آب با آبکش کردن حذف میشوند. در واقع مهمترین ارزش تغذیهای خوراکیهایی مانند برنج و نان، ویتامینهای گروه B. است که برای سوختوساز کربوهیدراتها مورد نیاز هستند.
این ویتامینها به دلیل اینکه محلول در آب هستند وقتی طی حرارت زیاد در آب میجوشند در آب حل و با آبکش کردن برنج، دور ریخته میشوند و در نهایت برنج مصرفی اگرچه دارای مواد نشاستهای است، اما فاقد ویتامینهایی است که باعث سوختوساز ترکیبهای فوق و آزاد شدن انرژیشان میشود.
۲-معمولاً اضافه کردن نمک هنگام خیس کردن برنج، تأثیری در افزایش یا کاهش ارزش غذایی آن ندارد، اما نباید فراموش کرد مصرف زیاد نمک مانند سم است و باعث بروز بیماریهایی نظیر فشارخون بالا و پوکی استخوان میشود.
۳-میزان کالری برنج به روغنی که در طبخ آن استفاده میشود، بستگی دارد. میزان کالری ۱۰۰ گرم برنج که بدون روغن پخته میشود، نسبت به ۱۰۰ گرم نان، کمتر است، اما وقتی برای پخت به آن روغن اضافه شود، میزان کالری افزایش مییابد. در ضمن، یک قاشق غذاخوری برنج شفته، تقریباً معادل ۵/۱ قاشق غذاخوری برنج دانهدانه بوده و طبیعی است که کالری آن در واحد حجم، بیشتر باشد.
۴-اگرچه خوردن غذاهای پوره شده به دلیل هضم راحت برای سالمندانی که مشکل جویدن دارند یا کودکانی که به آنها غذای کمکی داده میشود، مناسب است، اما نکتهای که باید به آن توجه کرد این است که وقتی مواد غذایی حاوی کربوهیدرات مانند برنج، ماکارونی و نان در اثر طبخ طولانی مدت «له» یا «شفته» میشوند، سرعت آزاد شدن قند (گلوکز) از ترکیبهای نشاستهای افزایش مییابد و به اصطلاح نمایه گلایسمیشان بالا میرود.
به عبارت سادهتر، ترکیب نشاستهای در بدن به سرعت به قند ساده تبدیل میشود و در نتیجه پاسخ انسولین بدن هم افزایش مییابد که در نهایت باعث بروز مشکلات متابولیکی خواهد شد؛ بنابراین مصرف برنج شفته یا لهشده در سالمندانی که در معرض ابتلا به مشکلات متابولیسمی هستند، توصیه نمیشود و بهتر است مدت زمان پخت مواد غذایی نظیر برنج طولانی نباشد.
۵-اگر از روغنهای جامد یا مایع برای پخت برنج استفاده میکنید، بهتر است بدانید که مناسبترین روغنها، روغنهای مایع گیاهی هستند که در میان آنها روغن زیتون بهترین است. به این شرط که بعد از پخت برنج به آن اضافه شود.
آلامتو