محبوب‌ترین نوشیدنی جهان، برای رفع خستگی و پف کردگی چشم همچون اکسیر حیات عمل می‌کند. اما آیا خوردن قهوه ناشتا ضرر دارد؟ آیا شیوه مصرف کافئین صبحگاهی مورد نیاز، می‌تواند صدمه‌ای ناخواسته را موجب شود؟
یک مطالعه جدید نشان می‌دهد که نوشیدن قهوه به محض بیدار شدن از یک خواب ناکافی شبانه، سوخت وساز و تنظیم قند خون بدن را با اختلال قابل توجهی روبه‌‌رو می‌کند.
محققان بریتانیایی با موکول کردن نوشیدن این دم‌کرده دانه قهوه به بعد از خوردن صبحانه، دریافتند که قابلیت بدن ما در تجزیه سالم غذا پیشرفت چشمگیری داشته است.
دانشمندان دانشگاه باث (Bath) با بررسی اثرات بدخوابی و تأثیر قهوه صبح در طیف مختلفی از نشانگرهای سوخت وساز بدن، دریافتند که اگرچه یک شب بی‌خوابی تأثیر محدودی روی سوخت وساز بدن دارد، اما نوشیدن قهوه بر تنظیم قند خون بدن تاثیر منفی داشته است.
محققان معتقدند که با توجه به اهمیت حفظ سطح قند خون در محدوده‌ای بی‌خطر برای کاهش خطر بیماری‌هایی مانند دیابت و بیماری‌های قلبی، این نتایج می‌تواند پیامدهای «گسترده‌ای» برای سلامتی داشته باشد.
محققان در مطالعه خود که در مجله تغذیه بریتانیا (British Journal of Nutrition) منتشر شد، ۲۹ زن و مرد سالم را در یک ترتیب تصادفی در سه آزمایش شبانه مورد بررسی قرار دادند.
در دو الگوی اولی، به شرکت‌کنندگان پس از بیدار شدن از خواب، نوشیدنی شیرین داده شد؛ ابتدا پس از یک خواب شبانه معمولی و سپس بعد از یک خواب شبانه ناکافی که طی آن پس از هر یک ساعت خواب، پنج دقیقه بیداری داشتند.
در الگوی سوم نیز خواب شرکت‌کنندگان به همین ترتیب مختل شد، اما به آنها ۳۰ دقیقه قبل از مصرف نوشیدنی شیرین، یک قهوه سیاه و سنگین داده شد.
در هر آزمایش، پس از مصرف نوشیدنی حاوی گلوکز (قند) که میزان کالری یک صبحانه معمولی را نشان می‌دهد، نمونه‌های خون شرکت کنندگان گرفته شد.
نتایج نشان داد که مختل شدن خواب یک شب آنها (در مقایسه با یک شب خواب معمولی)، واکنش‌های«گلوکز خون» شرکت‌کنندگان را هنگام صرف صبحانه بدتر نکرده است. در حالی که قهوه سیاه و سنگین که قبل از صبحانه مصرف می‌شود (الگویی که احتمالاً توسط بسیاری از مصرف‌کنندگان دو میلیون فنجان در روز اتخاذ شده است) واکنش گلوکز خون به نوشیدنی را حدود ۵۰ درصد افزایش می‌دهد.
پروفسور جیمز بتس، مدیر مشترک مرکز تغذیه، ورزش و سوخت و ساز بدن در دانشگاه بات، اظهار داشت: «همان طور که می‌دانیم، تقریبا نیمی از ما پس از بیدار شدن از خواب، قبل از انجام هرکاری سراغ نوشیدن قهوه می‌رویم و به صورت ناخودآگاه هرچه احساس خستگی بیشتری داشته باشیم، قهوه سنگین‌تری می‌نوشیم. این مطالعه مهم است و پیامدهای گسترده‌ای درباره سلامتی دارد، زیرا تاکنون دانش محدودی در مورد تاثیر این شیوه نوشیدن بر روی بدن‌مان، به ویژه در مورد تنظیم سوخت وساز و قند خون داشته‌ایم.»
«به بیان ساده، وقتی قهوه اولین ماده‌ای است که بدن ما پس از یک شب اختلال خواب با آن تماس می‌یابد، تنظیم قند خون بدن ما مختل می‌شود. اگر حس می کنیم به آن نیاز داریم، بهتر است ابتدا با خوردن غذا و نوشیدن قهوه پس از آن، روش مصرف را اصلاح کنیم. دانستن این نکته می‌تواند برای همه ما فواید مهمی در سلامت داشته باشد.»
هری اسمیت، محقق ارشد و دانشجوی دکترای گروه بهداشت در دانشگاه بات، می‌گوید:« این موضوع به بسیاری از افراد اطمینان می‌دهد که تنها پشت سر گذاشتن یک شب بدخوابی (در مقایسه با خواب معمولی شبانه)، واکنش‌های سوخت وساز بدن ما را بدتر نمی‌کند.»
آقای اسمیت اظهار داشت: «در تاثیر خواب بر سوخت وساز بدن موارد بیشتری وجود دارد که باید بیاموزیم؛ از جمله این که چه میزان از اختلال خواب به سوخت وساز بدن آسیب می‌زند و یا این که برخی از پیامدهای طولانی‌مدت آن چیست. علاوه بر آن، بر فرض نحوه ورزش هم می‌تواند به مقابله با برخی از این موارد کمک کند.»
