تماس با فلزات، از جواهرات و ظروف آشپزخانه گرفته تا دستگیره در و ابزار دستی، ممکن است باعث حساسیت یا واکنش آلرژیک شود.
دکتر سانتوش کومار، متخصص آلرژی مستقر در بیمارستان کودکان ریچموند، در ویرجینیای آمریکا، گفت: «با توجه به اینکه آلرژی در موارد نادری باعث موفق نبودن ایمپلنتهای جراحی حاوی فلز میشود، علامتهای آلرژی به فلز از نسبتا خوشخیم تا خطرناک ظاهر میشود.»
بنا به گزارش لایو ساینس، طبق بررسی سال ۲۰۱۲، شایعترین علامت حساسیت به فلز درماتیت تماسی است که بثورات یا تحریک پوستی همراه با خارش و تورم ناشی از تماس مستقیم با یک ماده محرک آلرژی را شامل میشود.
بنا به شواهد موجود، فلزات معمولی که باعث درماتیت تماسی میشوند- مانند نیکل و کبالت و کروم- مجموعه کاملی از الکترونها ندارند.
الکترونهای موجود در اتمها به دور هسته میچرخند و اتم برای اینکه پایدار باشد معمولا به هشت الکترون نیاز دارد که در دورترین مسیر مداری به دور هسته حرکت کنند. برای مثال، نیکل در این مدار فقط دو الکترون دارد. از دست دادن آن دو الکترون باعث تثبیت اتم میشود و به آن بار مثبت میدهد.
بنابراین، نیکل موجود در گردنبند یا دکمه شلوار ممکن است اتمهای نیکل باردار- یونها- را در طول زمان از خودش براند و از دست بدهد. این یونها در تماس با پوست فرد قرار میگیرند. بهویژه، یونهای نیکل به پروتئینهای خاص موجود در پوست میچسبند. از آنجا که بدن این مجموعههای پروتئینی فلزی را پدیدهای «خارجی» در نظر میگیرد، با نوعی پاسخ ایمنی به آن واکنش نشان میدهد
در اثر قرار گرفتن طولانیمدت و مداوم پوست در معرض فلز، سلولهای ایمنی به آن حساس میشوند.
اما هنوز بهطور کامل مشخص نیست چرا برخی افراد با این حساسیت مواجه میشوند ولی برخی دیگر چنین حساسیتی ندارند.
به نظر آکادمی اطفال آمریکا (ایایپی)، «عوامل ژنتیکی مرتبط با سیستم ایمنی و مانع بیرونی پوست احتمالا در این حساسیت نقش دارند.»
علامتهای درماتیت پوستی از ملتهب شدن پوست تا بثورات یا تحریک پوستی در کل بدن را در بر میگیرد. شدت بثورات به میزان نفوذ فلز در سطح پوست و آسیب آن بستگی دارد.
دکتر رامان مدان، متخصص پوست مستقر در نیویورک و عضو آکادمی پوست آمریکا، کهیر پوستی ناشی از تماس با فلزات را «قرمز، پوستهپوسته یا تیره» توصیف کرد که اغلب با خارش و تورم و درد در ناحیه حساسیت همراه است.
او در ایمیلی به لایوساینس نوشت: «علامتهای درماتیت تماسی بلافاصله پس از قرار گرفتن پوست در معرض جسم حساسیتزا ظاهر میشود و اگر درمان نشود، تحریک یا بثورات پوستی از ۱۲ ساعت تا یک ماه ادامه خواهد داشت.»
به گفته آکادمی اطفال آمریکا، این علامتها خیلی زود و طی ۳۰ دقیقه پس از قرار گرفتن در معرض فلز ظاهر میشود. اما به گزارش کلینیک مایو، گاهی ساعتها تا چند روز طول میکشد تا علامتهای حساسیت ظاهر شود.
بر اساس پژوهشی در سال ۲۰۱۵ که یافتههای آن در مجله آلرژی و ایمونولوژی بالینی منتشر شد، افراد مبتلا به حساسیت به فلز به ایمپلنتهای (کاشتهای) جراحی خاص نیز واکنش نشان میدهند.
واکنش به ایمپلنت منجر به درد موضعی و تورم و خارش در نزدیکی محل کاشت و التهاب مزمن کف دست و پا میشود. این واکنشها گاهی باعث ایجاد آسیب دیدن ایمپلنت میشود.
متخصصان میگویند: «این واکنشها گاهی در بیماران بدون سابقه قبلی حساسیت به فلز رخ میدهد، اما در افرادی که قبلا حساسیتشان به فلز تشخیص داده شده است میتوان جنس ایمپلنتهای جراحی را تغییر داد تا خطر واکنش و حساسیت به حداقل برسد.»
کومار تاکید کرد: «خوشبختانه، واکنشهای آلرژیک به ایمپلنتهای فلزی جراحی نسبتا نادر است.»