ازسال ۱۹۶۰ میلادی(۱۳۳۹ خورشیدی) تا به امروزبعضی از دانشمندان ادعاهای حیرت انگیزی درباره سطح بالایی از هوش و توانایی حسی گیاهان مطرح کرده‌اند. یافته‌های آنان سوالاتی را درباره معنی ذی‌شعور و تعریف آگاهی پیش می‌آورد.
پروفسور «استفانو مانکوزو» در آزمایشگاه بین‌المللی عصب‌شناسی گیاهان در دانشگاه فلورانس در این ماه درباره کاوش ویژه درباره هوش گیاهان با بی بی سی صحبت کرد. وی گفت: «ما متقاعد شدیم که گیاهان هوشمند و دارای شناخت هستند، لذا از تکنیک‌ها و روش‌های رایج برای مطالعه حیوانات هوشمند استفاده می‌کنیم.»
او روی دو گیاه لوبیای بالارونده آزمایش کرد. دو گیاه طوری تنظیم شده بودند که بر سر یک تیرک(پایه) با هم رقابت کنند. بازنده حس کرد که گیاه دیگر زودتر به تیرک رسیده و شروع کرد که دنبال یک جایگزین بگردد.
استفانو مانکوزو، دانشگاه فلورانس گفت: «این نشان می‌دهد که گیاهان از محیط فیزیکی‌شان و رفتار سایر گیاهان آگاه هستند، در حیوانات این را آگاهی می‌نامیم.»
یک حس اجتماعی
«سوزان سیمارد» استاد محیط زیست در دانشگاه بریتیش کلمبیا به بی‌بی‌سی گفت: «ما آنطور که باید و شاید با گیاهان رفتار نکردیم…. آن‌گونه که شایسته موجودات ذی‌شعور است.» او روی درختان صنوبر داگلاس آزمایش کرد و دریافت که آنها می‌توانند خویشاوندان خود را زمانی که در همسایگی غریبه‌ها و خویشاوندان رشد می‌کنند تشخیص دهند.
به نظر می‌رسد درختان هم قادر هستند نزدیکی زمان مرگ خود را حس کنند و به درختان کاج همسایه کربن منتشر کردند.
سیمارد گفت: «درک و تفسیر من این بود که صنوبر داگلاس می‌دانست که در حال مردن است و می‌خواست که میراث کربن خود را به همسایه‌اش بدهد، زیرا این کار می‌توانست برای قارچ‌های همراه درخت و جامعه گیاهان مفید باشد.»
حافظه درازمدت، یادگیری
سال گذشته دکتر «مونیکا گاگلیانو» در دانشگاه استرالیای غربی مطالعه‌ای را در مجله اوکولوجیا درباره آزمایش حافظه بلند مدت گیاهان منتشر کرد. او گلدان درخت گل ابریشم را از ارتفاعی که به آن شوک وارد می‌کرد ولی صدمه نمی‌زد به روی بستری نرم و ابری انداخت.
او می‌توانست واکنش‌های گیاهان را نظارت و ثبت کند و دریافت که در نهایت گیاهان یاد گرفتند که سقوط به آنها صدمه نمی‌زند. گیاهان از آموخته‌هایشان به حافظه درازمدت دست یافتند.
اما آیا این رفتارها هوش را تشکیل میدهند؟
پروفسور «دانیل چاموویتز» نویسنده کتاب «آنچه که گیاه می‌داند» به بی‌بی‌سی گفت: «می‌توانیم قابلیت گیاه ونوس را درنزدیک شدنش به یک برگ ببینیم. می‌توانم آن را به عنوان هوش تعریف کنم، ولی این هیچ کمکی در فهم زیست‌شناسی گیاه نمی‌کند. باید در واژه شناسی و اصطلاحات خیلی شفاف باشیم.»
احساسات و توانمندی‌های فراحسی
وقتی که «کلیو باکستر» در سال ۱۹۶۶ میلادی گیاهان را با دروغ سنج آزمایش کرد، اینطور به نظر رسید که واکنش‌های احساسی از آنها ثبت کرده است.
باکستر یک متخصص سابق دروغ سنج در سی‌آی اِ بود که تکنیک‌هایی را در دروغ سنجی ابداع کرد که تا امروز هنوز هم در سازمانهای نظامی و دولتی ایالات متحده استفاده می‌شوند. وی آزمایشی روی گیاه اژدها اجرا کرد که به تفصیل در کتاب «راز زندگی گیاهان» شرح داده شده است.
برای مثال او دو گیاه اژدها را انتخاب کرد و یکی از آنها را به دستگاه دروغ‌سنج وصل کرد. از دستیارش خواست که گیاه دیگر را لگدکوب کند. وقتی که این کار انجام شد، دستگاه دروغ سنج نشان داد که گیاهی که شاهد لگدکوب شدن بود علائم ترس را بروز داد.
«مارسل ووگِل» آزمایش‌های باکستر را دنبال کرد و نشان داد که گویا گیاهان با افکار تحت تاثیر قرار می‌گیرند.
ووگل برای ۲۷ سال یک دانشمند ارشد در شرکت آی بی ام بود، که در این مدت بیش از ۱۰۰ اختراع را ثبت کرد. به عنوان بخشی از کارش به جنبه‌هایی از کار علمی که بیشتر به موجودات زنده مربوط بود، علاقه‌مند شد.
او جریان‌های الکتریکی ساطع شده از گیاهان را آزمایش کرد. وی دریافت زمانی که نفسش را تند می‌کرد و فکری را در ذهنش داشت، نسبت به زمانی که ذهنی آرام و تنفسی آهسته داشت، واکنش گیاهان تفاوت چشم‌گیری داشت.
تحقیقات سابق وی با همکاری «دن ویلیس»، آزمایشات ووگل را در وب سایت خود شرح می‌دهد.
ویلیس نوشت: «پاسخ گیاهان به فکر در زمانی‌که ۸ اینچ، ۸ فوت یا حتی ۸۰۰۰ مایل دورتر هم بودند باز هم یکسان بود.» وی توانست از پراگ در جمهوری چک روی گیاهی که در سن خوزه به دستگاه ضبط وصل بود، با افکار تاثیر گذاشته و این امر را ثابت کند.
منبع اپک تایمز
